Krótki rys historyczny
Pierwsza wzmianka o istnieniu osady na terenie dzisiejszej Wisły pochodzi z roku 1615. Mówi ona o osadnikach z terenu Wielkiej Łąki (obecnie centrum miasta), którzy wyrabiali gonty. W roku 1643 Wisła została wymieniona w cieszyńskim urbarzu książęcym jako nowa wieś.
Przez wiele lat ludność Wisły zajmowała się głównie pasterstwem, a wieś rozwijała się raczej powoli. Osadnicy nie wykorzystywali lasów pod względem gospodarczym, lecz za pozwoleniem książęcym wycinali je, tworząc łąki i pastwiska. Kiedy w Ustroniu powstała huta (w roku 1772), pojawiło się zapotrzebowanie na drewno i sytuacja uległa zmianie. Władze wydały decyzję dotyczącą zalesiania łąk, a górale zmuszani byli do porzucania pasterstwa i pracy na roli. Wyzysk pańszczyźniany, klęski nieurodzaju oraz przeludnienie osady powodowały wiele konfliktów i buntów miejscowej ludności. Sytuacja regionu była ciężka i spowalniała rozwój wsi.
W XIX wieku etnograf i badacz kultury góralskiej Bogumił Hoff zainteresował się Wisłą, dostrzegając w niej walory wypoczynkowe. Zafascynowany miejscowym folklorem oraz pięknem okolicznych terenów, postanowił zamieszkać w Wiśle na stałe. Bogumił Hoff rozpoczął w Wiśle budowę pensjonatów dla letników, a działalność tą prowadził wspólnie z synem Bogdanem. Wkrótce zaczęły tu powstawać kolejne wille, pensjonaty, hotele i restauracje. Wisła stawała się coraz popularniejszym kurortem, odwiedzało ją wielu znanych artystów i ludzi kultury. Przyjeżdżali tu m.in. Władysław Reymont, Bolesław Prus, Maria Konopnicka.
Najbardziej dynamiczny rozwój Wisły nastąpił w okresie międzywojennym. Zbudowano wtedy nową drogę do Wisły i przedłużono ją do Istebnej. W roku 1929 doprowadzono linię kolejową do centrum miasteczka, a w roku 1932 – do Głębców. Na Placu Hoffa wybudowano Dom Zdrojowy, a w centrum powstało kilka basenów kąpielowych oraz park. W latach 30 – tych XX wieku Wisła była już bardzo popularną miejscowością wypoczynkową. Wybuch II wojny światowej gwałtownie zahamował rozwój kurortu. Wiele pensjonatów, willi i hoteli uległo zniszczeniu.
Po wojnie kurort został odbudowany, a w 1962 roku Wisła otrzymała prawa miejskie. W okresie socjalizmu powstało tu wiele ośrodków wczasowych, przeznaczonych dla pracowników różnych zakładów przemysłowych. Wobec rosnącego zainteresowania Wisłą, w rejonie miasteczka budowano liczne wyciągi, skocznie i trasy narciarskie.
Obecnie Wisła liczy około 12 000 mieszkańców, a jej powierzchnia wynosi 110 km2.
Muzea i zabytki w Wiśle
Muzeum Beskidzkie im. A. Podżorskiego
ul. Stellera 1, 43-460 Wisła
tel. 33 855 22 50
www.muzeumwisla.pl
Muzeum mieści się w budynku dawnej karczmy, pochodzącym z roku 1794. Karczma pełniła funkcję schronienia dla wiernych przybywających na nabożeństwa z odległych miejsc oraz dla dzieci przychodzących do ewangelickiej szkoły.
W Muzeum Beskidzkim obejrzeć można stałą wystawę dotyczącą historii regionu, przedstawiającą m.in. wnętrze tradycyjnej izby góralskiej oraz zabytkowe sprzęty domowe. Muzeum organizuje również tematyczne wystawy czasowe, na które składają się głównie obrazy i rzeźby.
Godziny otwarcia:
Poniedziałek: 10:00 – 15:00
Wtorek: 9:00 – 15:30
Środa – okres zimowy (1 XI – 31 III): 9:00 – 17:00
Środa – okres letni (1 IV – 31 X): 12:00 – 20:00
Czwartek, Piątek: 9:00 – 15:30
Sobota: 10:00 – 15:00
Niedziela: 8:30 – 13:30
Ostatnie wejście godzinę przed zamknięciem.
Chałupa „U Niedźwiedzia”ul. Stellera 1, 43-460 Wisła
tel. 33 855 22 50
W drewnianej chałupie z 1891 roku, będącej niegdyś siedzibą szkoły, mieści się obecnie Stowarzyszenie Grupa Twórców Wiślanie oraz Galeria „U Niedźwiedzia”.
W galerii podziwiać można prace artystów – amatorów mieszkających w Wiśle lub z nią związanych, uprawiających różne formy działalności artystycznej, m.in. malarstwo na szkle, malarstwo olejne, grafikę, rzeźbę, płaskorzeźbę, gobeliny, poezję i wiele innych.
Zameczek myśliwski Habsburgów z 1897 rokuul. Lipowa 4a, 43-460 Wisła (niedaleko dworca PKS)
Zameczek myśliwski Habsburgów wybudowano w roku 1897 na polanie Przysłop, u stóp Baraniej Góry.
W latach 1925 – 1973 obiekt pełnił funkcję schroniska górskiego PTT, a później PTTK. W roku 1985 zameczek przeniesiono do centrum Wisły.
Zameczek nie jest przeznaczony do zwiedzania, ale warto obejrzeć go z zewnątrz. Obecnie mieści się w nim Oddział PTTK „Wisła” oraz Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego.
Kościół pw. Znalezienia Krzyża ŚwiętegoWisła, ul. Kopydło, niedaleko ul. Turystycznej
Kościół wybudowano w roku 1983, ale wieża słupowa pochodzi z roku 1575.
Na obecne miejsce przeniesiono ją z Połomi, w 1982 roku.
Kościół ewangelicko-augsburski pw. Ap. Piotra i PawłaWisła, centrum – rejon Placu Hoffa
Kościół wzniesiono w roku 1838 na miejscu dawnej drewnianej świątyni.
Można w nim obejrzeć wystawę starych druków protestanckich oraz witraż przedstawiający apostołów Piotra i Pawła.
Kościół na codzień jest zamknięty, a zwiedzać można go jedynie przy okazji nabożeństw.
Kościół w Istebnej – Kubalonce z XVIII wiekuIstebna Kubalonka – obok przystanku PKS Kubalonka Osiedle
Drewniany kościółek pod wezwaniem Świętego Krzyża wzniesiono w roku 1779 w Przyszowicach na Śląsku. Świątynię przeniesiono na Kubalonkę w latach 1957-58.
Jest to kościół o konstrukcji zrębowej, w całości wykonany z drewna. Z pierwotnego wyposażenia zachowała się ambona z 1697 roku, ławki oraz mistrzowskiej roboty barokowy ołtarz z XVIII wieku.
Kościółek znajduje się przy szosie prowadzącej z Wisły do Istebnej. Można do niego podejść asfaltem z Przełęczy Kubalonki (około 200 – 300 m) lub podjechać autobusem do przystanku PKS Kubalonka Osiedle.
Uwaga! Kościół otwierany jest tylko podczas nabożeństw. Na codzień można go podziwiać z zewnątrz i zajrzeć do środka przez kratę.